بارداری، بدون ترس از هپاتیت

هپاتیت بی از بیماری‌هایی که می‌تواند نوزادان را تهدید کند ولی تشخیص زودهنگام این بیماری در بارداری و انجام اقدامات درمانی کنترلی در کاهش احتمال عفونت نوزاد بسیار موثر است

دکتر سید مؤید علویان، متخصص داخلی و فوق تخصص کبد و گوارش در این باره می گوید: خانم های باردار باید به عنوان بخشی از آزمایش های دوره بارداری از نظر هپاتیت بی ، مورد غربالگری قرار بگیرند و در افرادی که همچنان در معرض خطر ابتلا هستند، این ارزیابی باید تا پایان دوره بارداری و هنگام زایمان تکرار شود. وی می افزاید: شیرخوارانی که مادرشان به عفونت هپاتیت بی آلوده هستند، باید طی ۱۲ ساعت اول تولد، ایمونو گلوبین و واکسن هپاتیت بی را دریافت کنند

a1

هپاتیت چیست؟

هپاتیت یعنی التهاب کبد و در میان عوام به یرقان و زردی مشهور است و مهم ترین علت آن ویروس ها هستند. از شایع ترین ویروس های هپاتیت نوع آ ، بی و سی است که نوع دوم و سوم آن خطرناک است. البته بیشتر افرادی که به هپاتیت آ مبتلا می شوند، مدتی بعد بهبود می یابند و ویروس در بدنشان نمی ماند

خطر ابتلای نوزادان

نوزادان بیش از همه از طریق مواجهه با خون مادر آلوده در زمان زایمان با ویروس هپاتیت بی آلوده می شوند. هیچ گونه شواهدی نیز موجود نیست که نشان بدهد زایمان سزارین محافظت بیشتری را در مقابل انتقال عفونت فراهم می کند، اما نکته مهم آن است که شیردهی احتمال عفونت را در شیرخواران افزایش نمی دهد. به گفته دکتر علویان، تشخیص بموقع هپاتیت بی در مادر باردار و انجام اقدامات تشخیصی پیشگیرانه و درمان مناسب می تواند انتقال این بیماری به جنین را کنترل کند؛ همان طور که طی سال های اخیر در کشور ما در نتیجه انجام اقدامات پیشگیرانه مثل واکسیناسیون از میزان بروز موارد جدید مبتلایان به این بیماری به طور جدی کاسته شده است. از سال ۱۳۷۳ تمام نوزادان متولد شده، واکسن هپاتیت بی را دریافت می کنند و این اقدام سبب جلوگیری از ابتلای نوزادان به این بیماری شده است

9917600-illustration-fetus-in-belly-full-grown

اکنون همه مادران باردار از نظر هپاتیت بی با آزمایش خاصی مورد بررسی قرار می گیرند و اگر نتیجه مثبت باشد باید به نوزادان آنها علاوه بر واکسن هپاتیت بی ، ایمونوگلوبین اختصاصی ضدهپاتیت بی را نیز دریافت کنند

مادران هپاتیتی با فرزندان سالم

باید توجه داشت که بارداری برای خانم های مبتلا به هپاتیت بی منعی ندارد و می توان با انجام اقدامات پیشگیرانه مانع ابتلای نوزادان به این بیماری شد. به گفته دکتر علویان، هپاتیت بی معمولا نشانه ای ندارد و فقط در بررسی آزمایشگاهی از خون تشخیص داده می شود

13708514-illustration-of-cute-baby-girl-with-teddy-bear

به نوزادتان شیر بدهید

از آنجا که ممکن است فردی آلوده به ویروس هپاتیت باشد، اما هیچ اطلاعی از آن نداشته باشد بر انجام آزمایش های کنترلی در ابتدای بارداری از سوی متخصصان تاکید می شود تا اگر آلودگی به ویروس وجود داشته باشد از انتقال آن به نوزاد جلوگیری شود. علت اهمیت این آزمایش آن است که اگر این ویروس از مادر به نوزاد منتقل شود تا پایان عمر در بدن فرد می ماند. البته متخصصان یادآوری می کنند مادران مبتلا به هپاتیت، منعی برای شیردهی به نوزاد خود ندارند، یعنی اگر مادری هپاتیت بی داشته باشد، می تواند به فرزندش شیر بدهد، چراکه شواهدی از انتقال ویروس از طریق شیر مادر وجود ندارد، البته به شرط آن که نوک سینه مادر زخم نباشد، زیرا خود شیر مادر آلوده به ویروس نیست

وضعیت شیوع هپاتیت بی در کشور

رئیس شبکه هپاتیت کشور در مورد وضعیت شیوع هپاتیت بی در کشور گفت: این بیماری از حدود ۵ درصد شیوع در نقاط مختلف کشور اکنون به کمتر از ۲ درصد رسیده است و این به دلیل انجام واکسیناسیون در نوزادان، کودکان و افراد پرخطر است. مؤید علویان در مورد وضعیت شیوع بیماری هپاتیت بی گفت: این بیماری یکی از شایع‌ترین عوامل ویروسی جهان شناخته شده و بیش از ۲ میلیارد نفر در ایران در معرض آن قرار گرفته‌اند. وی ادامه داد: حدود ۳۵۰ تا ۴۰۰ میلیون نفر حامل ویروس هپاتیت بی در جهان هستند که البته با انجام واکسیناسیون نوزادان و افراد پرخطر شیوع آن در دنیا کاهش یافته است

111

علویان با اشاره به اینکه هپاتیت بی در کشورهای آمریکایی و اروپایی شیوع کمی دارد گفت: این بیماری با شیوع متوسط منطقه خاورمیانه و آسیای مرکزی را شامل می‌شود و بیشترین شیوع آن مربوط به آسیای جنوب شرقی و چین است

رئیس شبکه هپاتیت کشور ادامه داد: متأسفانه ۹۰ درصد ناقلین هپاتیت بی در کشورهای در حال توسعه زندگی می‌کنند و میزان شیوع این بیماری در کشور از حدود ۳٫۵ تا ۵ درصد در نقاط مختلف کشور در حال حاضر به حدود ۲ درصد کاهش یافته است و مهمترین علت آن استفاده از واکسیناسیون در نوزادان، کودکان و افراد پرخطر است، اکنون نیز هپاتیت بی از راه تماس با خون و ترشحات خونی آلوده منتقل می‌شود

این فوق تخصص گوارش در کبد در مورد راه‌های انتقال این بیماری گفت: مهمترین راه‌های انتقال هپاتیت بی شامل انتقال از طریق مادر به نوزاد، از طریق  ارتباط با بیماران و یا خون آنها، خالکوبی، حجامت غیربهداشتی و تتو کردن، اعتیاد تزریقی، انجام اقدامات دندانپزشکی با وسایل غیربهداشتی

thumb677-015457a2a78dbbc8261a2bd79c47c4be

علویان در مورد علایم این بیماری گفت: هپاتیت بی می‌تواند بدون علامت باشد یا علایمی بسیار شدید همراه با درگیری کبدی ایجاد کند معمولاً پس از ورود ویروس به بدن پس از یک دوره نهفته، علایمی شبیه سرماخوردگی مانند ضعف، خستگی، بی‌اشتهایی، تب، درد عضلات، التهاب مفاصل ممکن است ایجاد شود. وی ادامه داد: پس از مدتی علایم به صورت بروز زردی، تیره شدن ادرار بروز می‌کند و پس از آن بیمار وارد مرحله نقاهت می‌شود

وی در مورد تشخیص این بیماری گفت: در حال حاضر برای شناسایی این بیماری آزمایش‌های مناسبی وجود دارد که می‌توان آن را در مراحل اولیه تشخیص داد

رئیس شبکه هپاتیت کشور با تأکید بر اینکه بهترین راه پیشگیری از ابتلا به این بیماری شناخت راه‌های انتقال آن است گفت: ناقلین هپاتیت بی باید به نکاتی توجه کنند از جمله به صورت منظم آزمایش‌های خونی انجام دهند در صورت مراجعه به دندانپزشکی و آزمایشگاه حتماً به پزشک بیماری خود را اطلاع دهند و تمام اعضای خانواده باید واکسینه شوند. مصرف مشروبات الکلی باعث تشدید این بیماری می‌شود. این افراد از اهدای خون خودداری کنند و افراد چاق نیز باید تلاش کنند تا وزن خود را کم کنند. استفاده از وسایل شخصی بسیار مهم است و هرگز به صورت مشترک استفاده نشود