خالکوبی هپاتیت می آورد

علویان ایسناتوصیه ها و هشدارهای دکتر سید موید علویان رئیس شبکه هپاتیت ایران در آستانه ۶ مرداد ، روز جهانی هپاتیت

خالکوبی هپاتیت می آورد

barcode-on-human-hand

پروفسور بولمبرگ در سال ۱۹۵۶ ویروس هپاتیت B را کشف کرد و موفق به دریافت جایزه نوبل شد. با کشف این ویروس و ساختن واکسن، از بروز موارد جدید بیماری در دنیا و حتی کشور ما به نحو چشمگیری کاسته شد است اما همچنان حاملان جدید وارد این چرخه می شوند. دکتر سید موید علویان، فوق تخصص بیماری های کبد و گوارش و استاد دانشگاه می گوید: ((گر چه شناخت ویروس هپاتیت B در چند سال اخیر بسیار آسان تر شده و با تشخیص به موقع بیماری ، فعالیت ویروس مهار می شود اما تاکید ما باید بر ارتقاء آگاهی مردم و پیشگیری از بروز بیماری باشد زیرا ابتلا به هپاتیت بیماران و جامعه را با مشکلات زیادی روبرو می کند و اگر در کنترل بیماری کوتاهی شود، ممکن است به مرگ بیمار بینجامد.))
هپاتیت چیست ؟
((هپاتیت)) از نظر لغوی به معنای ((التهاب کبد)) است. این بیماری در اثر خوردن بعضی از داروها ، بیماریهای ژنتیکی ، بیماریهای خود ایمنی و ورود ویروس به بدن ایجاد میشود اما آن هپاتیتی که عموم مردم با آن آشنایی دارند هپاتیت ویروسی است. شاید انسان ها چندان نقشی در پیشگیری از هپاتیت های غیر ویروسی نداشته باشند ولی ابتلا به نوع ویروسی آن در اثر ناآگاهی است.
انواع ویروسی کدامند و انسان ها چگونه به آن مبتلا می شوند؟
۸ نوع ویروس هپاتیت شناخته شده است که سه نوع از آنها یعنی B,AوC اهمیت بیشتری دارند چون علامتدار هستند. البته دو نوع BوC خطرناکند. این دو نوع ویروس در کبد جایگزین شده و به تدریج بافت آن را از بین می برند و بیماری خطرناک و مهلکی به نام سیروز کبدی ایجاد می کنند.
گفتید ابتلای انسان به این دو نوع ویروس به دلیل نداشتن آگاهی است منظورتان چیست؟
ویروس هپاتیت BوC از فردی به فرد دیگر منتقل می شود. این ویروس ها در خون و ترشحات انسان زندگی می کنند. بنابراین با شناخت راه های انتقال و رعایت بهداشت مسیر انتقالی مسدود می شود. انتقال هپاتیت از طریق سرنگ آلوده (در معتادان تزریقی) و همین طور خالکوبی ، حجامت ، تاتو کردن ، سوراخ کردن گوش ، خدمات دندان پزشکی آلوده ، دریافت خون یا عضو اهدایی آلوده (قبل از سال ۱۳۷۵) ، مادر آلوده به ویروس هپاتیت C به نوزادش (در موارد نادر) ، تماس کارکنان پزشکی با خون آلوده به ویروس و از راه جنسی است. ویروس در ترشحات مهبل ، مایع منی و بزاق وجود دارد و بیماری در افرادی که که دارای بی بند و باری های جنسی هستند ، بیشتر دیده می شود فراموش نکنیم این ویروس از طریق دست دادن ، روبوسی یا رفتن به استخر منتقل نمی شود اما با عطسه کردن فرد ناقل ، ممکن است مقداری از بزاق دهان وارد چشم فرق مقابل شود که در این صورت احتمال آلوده شدن او به ویروس وجود دارد.
ویروس چه مدت در محیط بیرون زنده می ماند؟
ویروس هپاتیت C در خون خشک شده به مدت ۳ ماه و ویروس هپاتیت B در دمای منفی ۲۰ درجه تا ۱۵ سال و در دمای اتاق تا ۶ ماه زنده می ماند بنابراین اگر لباسی به خون آلوده آغشته شود ، ابتدا باید دستکش پوشیده و خون با آب سرد کاملا شسته شود سپس برای ضد عفونی کردن لباس یا هر شیء دیگر ، از مواد ضد غفونی کننده مانند گلوتارآلدئیدیا فرمالین استفاده یا به مدت ۳ تا ۵ دقیقه در آب ۱۰۰ درجه جوشانده شود.
آیا ورود ویروس هپاتیت به بدن علامتی دارد؟
ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد ولی با ورود ویروس هپاتیت B ، اغلب افراد بعد از یک هفته دوره نهفته بیماری دچار علائم خستگی ، احساس کسالت ، تب ، درد عضلانی ، بی اشتهایی و گاهی بثورات جلدی می شوند که شباهت زیادی هم به نشانه های سرماخوردگی دارد. زردی پوست ، ادرار پر رنگ و مدفوع کمرنگ از دیگر علائم هپاتیت B هستند اما هپاتیت C دوره نهفته طولانی تری دارد و بیشتر بیماران تا وقتی که دچار آسیب کبدی نشده اند ، از وجود آن در بدن بی اطلاع اند.
چگونه می توان در همان مراحل ابتدایی ویروس را شناسایی کرد؟
شناسایی ویروس با آزمایش خون امکانپذیر است. البته هر کسی نباید خواهان این آزمایش باشد شرح حال بیمار و معاینه او نیز باید مد نظر قرار گیرد. افرادی که معتاد تزریقی هستند یا علائمی که ذکر کردیم دارند و به طور کلی افراد مشکوک ، بهتر است به پزشک مراجعه کنند.
تزریق واکسن می تواند مصونیت ایجاد کند؟
بهترین راه مقابله با هپاتیت BوC پیشگیری و رعایت نکات بهداشتی است ولی تزریق واکسن در همه نوزادان و افراد در معرض خطر مانند کارکنان بهداشتی ، مبتلایان به بیماریهایی که باید خون دریافت کنند و افرادی که با بیمار مبتلا به هپاتیت زندگی می کنند ، بهترین راه مقابله با بیماری است. البته برای هپاتیت C واکسنی ساخته نشده است.
آیا می توان ویروس را در بدن از بین برد؟
گاهی ویروس تا آخر عمر نهفته و بدون علامت باقی می ماند ولی نتایج تحقیقات انجام شده در ایران نشان میدهد از هر ۱۰۰ نفر ایرانی مبتلا به هپاتیت B ، ویروس از بدن یک نفر به دلایل ناشناخته پاک می شود و ۲ تا ۳ نفر هم طی چند سال دچار عود بیماری می شوند. تا وقتی ویروس غیر فعال است ، درمان خاصی برای بیماران انجام نمیشود. داروها دارای عوارض جانبی و گرانقیمت هستند پس باید وقتی مصرف میشوند که پزشک آنها را برای بیمار تجویز کند. مبتلایان باید برای بررسی وضعیت کبد هر ۶ ماه به پزشک مراجعه و از نوشیدن مشروبات الکلی و استعمال سیگار پرهیز کنند و علاوه بر مراقبت از خود ، مراقب اطرافیان نیز باشند و همیشه از وسایل شخصی خود مانند تیغ و حوله و غیره استفاده کنند ناقلان هپاتیت میتوانند مانند مردم عادی جامعه زندگی کنند

منبع : هفته نامه سلامت شماره چهارصد و هشتاد و یک شنبه چهار مرداد نود و سه

#meldcenter

کبد چرب را جدی بگیرید

images-1_25

دکتر سید موید علویان در گفت‌وگو با ایسنا، یکی از فعالیت‌های ‌مهم کبد را ذخیره سازی و سوخت و ساز چربی‌ها در بدن دانست و گفت: کبد طبیعی حاوی حدود پنج گرم چربی خالص در ۱۰۰ گرم وزن خود است. هر گاه مقدار چربی در کبد بیش از ۵ درصد وزن آن افزایش یابد، به این حالت «کبد چرب» گفته می‌شود. وی با بیان این که “کبد چرب” بیماری شایعی در جامعه است، افزود: این بیماری در نتیجه بسیاری از بیماری‌ها و یا حالت‌های بد تغذیه‌ای در بدن ایجاد می‌شود. انباشته شدن چربی در سلول‌های کبدی می‌تواند به التهاب این سلول‌ها منجر شود. مصرف برخی داروها، چاقی یا اضافه وزن، کم تحرکی و مصرف مشروبات الکلی منجر به بروز کبد چرب می‌شوند

علویان ادامه داد: شکل غیرالکلی کبد چرب به دلیل تغییر در شیوه زندگی،‌ تحرک و تغذیه مردم در حال افزایش است. کبد چرب غیرالکلی بیماری خاموشی است که در بسیاری از موارد در مراحل ابتدایی علائم خاصی ندارد، اما وجود کبد چرب نشان دهنده وجود یک نقص متابولیک در بدن است و خطر بروز بیماریهای دیابت، سکته‌های قلبی و مغزی را در آینده افزایش می‌دهد. وی تاکید کرد که آگاهی داشتن درباره کبد چرب، علل و عوامل خطر تاثیرگذار در ایجاد و پیشرفت آن می‌تواند در کاهش ابتلا یا درمان به موقع آن نقش داشته باشد

چاقی و کبد چرب

به گفته علویان، کبد چرب در افراد چاق شایع است. در اغلب مطالعات انجام شده بین ۶۰ تا ۱۰۰ درصد بیماران مبتلا به کبد چرب چاق بوده‌اند. عواملی مانند عدم تحرک جسمانی، توسعه تکنولوژی‌، زندگی ماشینی، شهرگرایی، تن آسایی، رفاه مادی و مصرف بی‌رویه مواد غذایی چرب عواملی هستند که موجب شده‌اند تا شیوع چاقی روز به روز بیشتر شود

وی در این باره افزود: بر اساس قد و سن افراد می‌توان وزن ایده‌آل آنها را بررسی کرد و نسبت وزن به قد و اندازه دور کمر نیز کمک کننده است. هنگامی که انرژی ورودی (کالری) بیش از حد مصرفی باشد، چاقی حاصل خواهد شد. افراد چاق نسبت به افراد دارای وزن طبیعی نسبت به بو یا مزه غذا به میزان بیشتری پاسخ می‌دهند. باید توجه داشت که زیاد خوردن یک علت مهم چاقی است، اما تنها علت نیست، بلکه عوامل دیگری نظیر تاثیرات محیطی، فرهنگی و ژنتیکی همگی در بروز چاقی دخالت دارند

رژیم‌های سخت غذایی و خطر تشدید کبد چرب

علویان گفت: چاقی تنه‌ای (با شکم برجسته) حتی در افرادی که نمایه توده بدنی (BMI) طبیعی دارند و اندام‌های آنها چاق نیست، با خطر جدی ابتلا به کبد چرب غیرالکلی همراه است. باید توجه داشت که برخی روش‌های سریع کاهش وزن مانند جراحی یا رژیم‌های بسیار سخت می‌تواند سبب تشدید کبد چرب و بیماری کبد شود

کودکان هم در معرض خطرند

این فوق تخصص گوارش و کبد درباره شیوع کبد چرب در کودکان نیز گفت: برخی تصور می‌کنند که فشار خون بالا، دیابت قندی و کبد چرب خاص بزرگسالان است. اما باید توجه داشت که این عوارض در نتیجه وجود سندروم متابولیک از سال‌ها قبل است. نتایج انجام مطالعه‌ای در۱۵۰ نفر شش ماهه تا ۱۵ ساله نشان داد که حدود ۲٫۳ درصد این افراد در سونوگرافی شکم، کبد چرب داشته‌اند. همچنین مطالعه انجام شده در سال ۲۰۰۸ در ۹۶۶ فرد هفت تا ۱۸ ساله دانش آموز، شیوع غیر طبیعی بودن آنزیم کبدی در ۱٫۸ درصد و تغییرات کبد چرب در سونوگرافی کبد را در ۷٫۱ درصد موارد گزارش کر د

مصرف فست فود، پفک و دیگر تنقلات ناسالم ممنوع

وی گفت: در این مطالعه شیوع فشار خون بالا، چربی و قند خون بالا و سطح انسولین بالا در بچه‌های چاق همراه با سندرم متابولیک مشاهده شده است. متاسفانه بزرگسالان توجه کافی به سلامت کودکان خود ندارند و به راحتی غذاهای آماده (FAST FOOD)، پفک و تنقلات غیر سالم را در اختیار کودکان خود قرار می‌دهند. ریشه بدبختی‌ها در بزرگسالی مثل فشار خون بالا، دیابت قندی و کبد چرب از کودکی است

رییس شبکه هپاتیت کشور تاکید کرد: همانطور که برای آینده فرزندانمان سرمایه‌گذاری می‌کنیم باید به فکر سلامتی آنها نیز بوده، در زمینه اصلاح رفتار تغذیه‌ای آنها اقدام کرد و قدم برداشت و به جای صرف وقت طولانی برای بازی‌های کامپیوتری آنها را به تحرک بیشتری تشویق کرد