خبر باز کردن بخیههای کودکی ۵ ساله در بیمارستانی در خمینی شهر، این روزها رسانهها و فضای مجازی را فرا گرفته، این واقعه، فقط نمونهای از بسیاری از مواردی است که هر روزه در حوزه بهداشت و درمان کشور اتفاق میافتد وپای هیچ کدام شاید به رسانههای گروهی کشیده نشود. این عمل بیش از آنکه یک عمل فردی توسط مدیریت یا کادر پزشکی آن بیمارستان در خمینی شهر اصفهان باشد ناشی از فقدان نظارت و بازاری شدن مناسبات حیاتی و ضروری انسانی دارد. مطلب مذکور سعی دارد ضمن ریشه یابی این واقعه به پارهای از واکنشها و اعتراضات مردمی علیه آن بپردازد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از تأمین ۲۴، بخیههای صورت جراحت دیده کودک ۵ ساله یک راننده تاکسی کشیده میشود فقط به این دلیل که پس از اتمام مداوا و پانسمان او، متوجه میشوند خانواده او توان پرداخت ۱۵۰ هزار تومان مبلغ مداوا را ندارد.
این اقدام اگر چه فورا از سوی وزارت بهداشت دستور رسیدگی، تعلیق و برکناری مسئولان بیمارستان و کادر پزشکی مذکور صادر شد اما در این زمینه طی روزهای اخیر واکنشهای مردمی زیادی را شاهد بودهایم و اکثر شهروندان انزجار خود را از این عمل غیرانسانی نشان دادهاند و خواستار دخالت دستگاه قضایی و مجازات مسببان این حادثه و حتی استعفای مقامات وزارت بهداشت شدهاند.
«مایکل سندل»، فیلسوف سیاسی معاصر و استاد دانشگاه هاروارد، کتابی دارد با عنوان «آنچه با پول نمیتوان خرید» (مرزهای اخلاقی بازار)، وی در این کتاب نمونههای زیادی از کالایی شدن زندگی اجتماعی انسان در حوزههای بهداشت و درمان، آموزش، بیمه و اوقات فراغت را مثال میزند و نتیجه میگیرد که اگر چه بازار آزاد همواره استدلالهایی را در دفاع از نظریات خود بیان میکند اما همواره این نگرانی وجود دارد که پیاده سازی این اصول، موجب بازاری شدن جامعه شود.
وی بزرگترین تبعات بازاری شدن جامعه را نابرابری و فساد میداند و معتقد است در یک جامعه بازاری فقط کسانی که استطاعت مالی دارد میتوانند از حقوق مسلم انسانی برخوردار شوند. در چنین جامعهای «حق» به «امتیاز» تبدیل میشود و گروههای کم درآمد و آسیب پذیر مورد تهاجم و تجاوز جامعه بازاری و اصول آن قرار میگیرند.
کالایی شدن بهداشت و درمان از جمله موارد مهمی است که این روزها در بسیاری از نقاط جهان و به ویژه ایران و در نبود یک نظارت موثر، شفاف و کارامد وجود دارد. در این فرایند بهداشت به عنوان یک حق اجتماعی و انسانی تبدیل به کالایی میشود که فقط کسانی که پول پرداخت آن را دارند میتوانند از آن استفاده کنند.
در واکنش به خبر باز کردن بخیه کودک ۵ ساله خمینی شهری، برخی از شهروندان به نمونههای مشابه اشاره میکنند. برای مثال پرسنل یکی از بیمارستانهای کشور در نظر خود در سایت تابناک مینویسد: «من پرسنل یکی از بیمارستانهای این کشور هستم اگر بیمار بدون هزینه اورژانس را ترک کند بعدا از طریق مدیریت بازخواست میشویم و گاها از کارانه پرسنل مبلغ بدهی کسر میگردد.ای کاش وزیر هزینه اورژانسها را رایگان نماید تا هم بیمار راضی باشد و هم پرسنل هر روز درگیر نباشند. در ضمن همیشه مقصر سیستم است که با برنامههای نادرست باعث انجام این کارها میشود. این کار در کل کشور دارد انجام میشود. پس همه را با هم معلق کنید.»
در همین رابطه یکی از خوانندگان خبرآنلاین نیز مینویسد: «یه روز از بیمار در حین عمل فیلم خصوصی میگیرند پخش میکنند، یه روز هم بیمار رو پذیرش نمیکنند تو راهرو دستشویی زایمان میکنه و هزاران تخلفی که شاید ما ندانیم و کسی هم شکایت و پیگیری نکند ولی همچنان زیر میزی برقرار و نرخ هم روز به روز بالاتر میرود. واقعا این جامعه پزشکی به کجا میروند این چنین شتابان؟ اخلاق ابن سینا و پزشکان نامدار ایرانی چه شد؟ چرا وزارت بهداشت کاری نمیکند؟»
خواننده دیگر سایت بازتاب مینویسند: «کسانی که ادعا میکنند طرح تحول سلامت موجب کاهش پرداخت از جیب مردم شده است و این همه پول را به جیب متخصصان ریختهاند باید پاسخگو باشند که چرا در اورژانس یک بیمارستان دولتی باید شاهد چنین خبطی باشیم. مگر درامد بالای ۱۰۰ میلیونی پزشکان متخصص در همین بیمارستانها پرداخت نمیشود؟ پس چگونه است که برای ۱۵۰ هزار تومان لنگ ماندهاند؟»
از سوی دیگر در شبکههای مجازی نیز کاربران این اتفاق را با اعتراض پزشکان به پخش سریال «در حاشیه» مقایسه میکنند. در آن سریال به اخلاق جامعه پزشکی نقدهای زیادی شده بود و آنها را افرادی سودجو و عاری از رسالت پزشکی نشان میداد و با اعتراض جامعه پزشکی روبرو شد.
این بار کاربران از جامعه پزشکی میپرسند چرا در اتفاق فعلی که اخلاق پزشکی را زیر سوال برده است هنوز اعتراضی از سوی این جامعه رخ نداده است و سکوت اختیار کردهاند؟!
خواننده دیگری در فضای مجازی ساختار گزینش دانشجو در دانشگاه را زیر سوال میبرد و معتقد است: «باید در نحوه پذیرش دانشجوی پزشکی که فقط و فقط با درس خواندن و تست زدن بدون هیچ فعالیت اجتماعی و خیرخواهانه داوطلبانه وارد دانشکدههای پزشکی میشوند تجدید نظر شود».
با وجود اینکه اکثر خوانندگان و کاربران شبکههای مجازی خواهان دخالت دستگاه قضایی هستند اما آمار مربوط به شکایات پزشکی نشان میدهد در اکثر مواقع رای به نفع بیماران صادر نمیشود.
تعداد پروندههای شکایت علیه جامعه پزشکی در سال ۹۲، سه هزار و ۳۶۰ پرونده بود. تعداد یکهزار و ۹۰۰ پرونده منجر به تبرئه و یکهزار و ۵۰۰ پرونده نیز به صدور حکم به نفع شاکیان منجر شد و در این میان ۴۵ درصد قصور از سوی پزشکان صورت گرفت.
در سال گذشته ۹۳ نیز ۶ هزار و ۵۷۴ مورد شکایت از طرف مردم بر علیه پزشکان به سازمان نظام پزشکی مطرح شد که ۴۴ درصد از این شکایات رای به نفع بیماران صادر شد و در مراحل بدوی شکایت، که بیماران حق اعتراض داشتند هم فقط ۲۰ درصد، رای به نفع بیماران صادر شد.
اما فارغ از مسئولیت وزارت بهداشت و درمان در حوزه پزشکی، در زمینه سلامت و بهداشت موادغذایی نیز عملکرد این وزارت خانه همواره با انتقادات جدی روبرو بوده است.
از این جمله میتوان به اخبار ریز و درشتی اشاره کرد که هر روز در زمینه یک ماده غذایی تقلبی منتشر میشود؛ لبنیات مملو از روغن پالم است، روغن زیتون، روغن صنعتی است و «زیتون» نقشی در آن ندارد. آبلیمو، اسیدی است که ربطی به «لیمو» ندارد، سماق، براده چوب است، زعفران، کاکل رنگ شده بلال است، گوشت چرخ کرده، رنگ شده است، تولید سوسیس و کالباس غیربهداشتی است، زنبور عسل در تولید عسل نقشی ندارد، آب معدنیها غیربهداشتیاند، میوهها با فاضلات آبیاری میشود.
۱۳۹۴/۰۹/۱۷ سلامت نیوز- کد خبر: ۱۶۹۸۱۵