هپاتیت خودایمنی چیست؟مختصر و مفید

هپاتیت خود ایمنی چیست؟
هپاتیت خودایمنی به معناي التهاب و بیمارشدن کبد (هپاتیت) به علت برخورد غیرطبیعی دستگاه ایمنی بدن (خودایمنی) میباشد. در شروع بیماري هیچگونه علامتی وجود نداردو بی سروصدا و به تدریج باعث پیشرفت آسیب به کبد و ایجاد مشکلات جدي براي کبد میشود. در صورتیکه این التهاب کبدي تشخیص داده نشود وبه موقع درمان نشود، کبد کم کم دچار نارسایی میشود.این بیماري در زنان جوان بیشتر از مردان دیده میشود و گاهی زمینه هاي ارثی در آن دیده میشود. هپاتیت خودایمنی یک بیماري عفونی یا مسري نیست و از شخصی به شخص دیگر منتقل نمیشود.
به چه بیماريهایی خودایمنی میگویند؟ دستگاه ایمنی از ما در مقابل عفونتها، میکروبها و هرعامل خارجی مضر دیگر دفاع میکند. در افرادي که بیماري خودایمنی دارند، سیستم ایمنی عضوهایی از بدن شخص را که باید به عنوان یک عضو خودي بشناسد و با آن کاري نداشته باشد، آنرا یک عضو خارجی شناسایی کرده و سعی میکند آنرا از بین ببرد. به این علت دستگاه ایمنی به آن عضو حمله میکند و در نتیجه التهاب و آسیب در آن عضوشروع میشود.
علایم هپاتیت خودایمنی:
در آغاز بیماري در اکثریت افراد کاملابًدون علامت می باشد. در بیشتر موارد علایم بالینی در مرحله پیشرفته بیماري طی هفته ها یا ماهها کم کم ظاهر میشود. شایعترین علایم اولیه، علایم یک سرما خوردگی شدید،احساس خستگی بیش از حد، احساس ناخوشی و همچنین درد عضلات و استخوانها است که معمولاً در صبحها بیشتر است. هنگامی که التهاب کبدي به سمت بدتر شدن پیشرفت میکند، زردي پوست و چشم وجود دارد. ادرار تیره شده، مدفوع امکان دارد کمرنگ شود (بیرنگ یا خاکستري رنگ) و احساس خارش و کاهش اشتها درشخص ایجاد میشود.
سایر علایم شامل بزرگی کبد،مشکلات پوستی، دردهاي استخوانی، دردشکم، تهوع و استفراغ هستند. بدون درمان،ادامه و طولانی شدن التهاب کبدي سبب آسیب به کبد شده که میتواند حتی تا نارسایی کبد پیش برود.
تشخیص هپاتیت خود ایمنی:
بسیاري از افرادي که در مراحل اولیه بیماري هستند، یا بدون علامتند و یا علایم مبهمی دارند.تشخیص معمولاً شامل آزمایش خون، تصویربرداري و نمونه برداري از کبد میباشد.
درمان هپاتیت خود ایمنی
تقریبا همیشه هپاتیت خودایمنی نیاز به درمان دارد.شروع هر چه زودتر درمان، سبب بهبود علایم و توقف آسیبهاي وارده به کبد شده و حتی گاهی اوقات به بهبود و برگشت صدمات ایجاد شده کبد می انجامد. درمان شامل داروهایی است که سبب کاهش التهاب و سرکوبکردن دستگاه ایمنی میشوند. امکان دارد درمان با مقدار کم در طول سالها (حتی تمام عمر)، بارها شروع و قطع شود.بعضی از افراد که شکل خفیف بیماري را دارند
ممکن است نیاز به گرفتن دارو نداشته باشند. افرادي که درمان دارویی آنها متوقف شده، باید به طور مرتب توسط پزشک خود معاینه و آزمایش شوند، تا در صورت بروز هرگونه علایم جدید، درمان دوباره شروع شود و پیشرفت بیماري متوقف گردد. به عنوان یک قانون کلی، درمان باید طولانی مدت ادامه یابد، مگر آنکه التهاب کبد کاملافًروکش کند و یا اینکه به درمان جواب ندهد و یا در مسیر درمان، عوارض جانبی شدید در شخص ظاهر شود. در مرحله فروکش بیماري، شخص علایمی نداشته و آزمایشهاي کبدي نیز در حد طبیعی هستند ودر نمونه برداري، کبد رو به بهبود است. اگر نیاز به شروع درمان نبودتکرار و پیگیري آزمایشات کبدي بصورت مرتب توصیه میشود. پیگیريها شامل معاینه و آزمایشات خونی هر چند ماه یک بار تکرار میشود و نمونه برداري کبد هم در بعضی شرایط توصیه میشود. تغذیه در هپاتیت خود ایمنی در هپاتیت خودایمنی معمولاً رژیم غذایی کم چربی و کم نمک توصیه میشود.
پرهیز از الکل و مصرف محدود غذاهایی مانند سوسیس، کالباس و کنسروها توصیه میشود. همچنین توصیه میشود تا مصرف میوهها، سبزیجات، مرغ، ماهی و منابع گیاهی زیاد انجام شود. پرهیز از چاق شدن و انجام بیشتر فعالیت فیزیکی کافی سودمند است. ورزش و فعالیت بدنی منظم و روزانه مفید است. از مصرف غذاهاي مانده و احتمالا فاسد خودداري کنید.
منبع: معاونت درمان دانشگاه پزشکی همدان

https://t.me/AutoimmunIr