خارش پوست و کبد
خارش پوست ممکن است نشانه‌ی اولیه سیروز و هپاتیت باشد. در صورت ابتلا به هپاتیت C ، ممکن است نواحی قرمز رنگی در پاها دیده شود. درواقع در یک مطالعه معلوم شد که تقریبا ۱۲۰۰ نفر که خارش شدید طولانی‌تر از شش هفته داشتند، به یکی از بیمارهای کبدی، آسم، آلرژی یا اگزما مبتلا بودند.
کبد به طور پیوسته، صفرا ترشح می‌کند، که برای تمیز شدن کبد و جذب چربی غذا از روده‌ها بسیار مهم است. صفرا در کبد ترشح می‌شود و از طریق مجاری صفراوی به کیسه‌ی صفرا می‌ریزد و از آنجا به لوزالمعده و روده‌ی کوچک وارد می‌شود. وجود مانع در هر جایی در طول مسیر حرکت صفرا، حرکت آن را کند یا متوقف می‌کند، به این حالت کُلستاسیس گفته می‌شود و سبب افزایش سطح صفرا در جریان خون می‌شود که زردی پوست و چشم‌ها، تیرگی ادرار و روشنی مدفوع از علائم آن است. نشانه‌ی دیگر آن خارش گسترده و شدید پوست است. ممانعت از جریان یافتن صفرا ممکن است در اثر بیماری هپاتیت، سیروز، یا عوارض دارویی یا در اثر مشکلات کیسه صفرا نیز باشد.
خارش عمومی و گسترده ناشی از بیماریهای کبدی پیش از دیگر نشانه‌های کلستاسیس پدیدار می‌شود. معمولاً خارج شدید است و بیشتر در کف پا و قسمت زیرین پا است و هنگام غروب و شب بدتر می‌شود. در این نوع خارش هیچگونه علائم اولیه نظیر راش یا زخم مشاهده نمی‌شود، مگر در اثر خاراندن زیاد پوست،زخم ایجاد شود. اگر به پزشک مراجعه کنید با یک آزمایش خون ساده سطح صفرای خون سنجیده می‌شود، یا از کبد سونوگرافی تهیه می‌شود تا درستی تشخیص تایید شود.
البته هنوز به درستی دلیل خارش ناشی از بیماری کبدی شناخته نشده است. اما در مورد خارش کلستاتیک، هنگامی که سطح صفرا در خون بالا می‌رود، نمک‌ها و مواد شیمیایی صفرا به سطح پوست آمده و سبب خارش آن می‌شوند.
درمان خارش ناشی از کلستاسیس
رفع دلیلِ توقف یا کند شدن جریان صفرا بهترین درمان برای خارش‌های پوستی ناشی از بیماریهای کبدی است. اما اگر این کار بلافاصله قابل انجام نباشد، با کمک چند دارو می‌توان خارش را از بین برد. اغلب از کلستاتیرامین استفاده می‌شود که مواد زاید صفرا را از پوست جذب می‌کند و خارش از بین می‌رود. ریفامپیسین، نوعی آنتی‌بیوتیک است که متابولیسم صفرا و دیگر مواد شیمیایی را در کبد افزایش می‌دهد و خارش را در بعضی از موارد از بین می‌برد. در این مواقع توصیه می‌شود که داروهای مضر برای کبد، قطع یا تعویض شود و از مصرف الکل پرهیز شود.
در عین حال در اینجا چند روش طبیعی(غیردارویی) برای رفع خارش موقتی پوست، پیشنهاد می‌کنیم :
ماساژ : شاید عجیب به نظر برسد، اما ماساژ باعث جریان یافتن خون در سطح پوست بدن می‌شود و به این ترتیب غلظت مواد سمی و حساسیت زا در پوست کمتر شده و خارش از بین می‌رود.
میخک : دارای ترکیبی به نام اوژنول است که سبب بیحسی پایانه‌های عصبی پوست و در نتیجه کاهش خارش پوست می‌شود. به این منظور مقداری میخک را آسیاب کنید، مقداری کره‌ی بی‌نمک را در طرفی گرم کنید و پودر میخک را به آن بیافزایید، پس از سرد شدن این ترکیب را در محل خارش پوست بمالید تا کاملاً جذب پوست شود.
کمپرس آب سرد : حوله کوچکی را در آب سرد و سپس بر محل خارش پوست قراردهید. این درمان مقطعی و بسیار مؤثر است و خارش به سرعت از بین می‌رود.
لیموترش : حاوی مواد بی‌حس‌کننده و ضدالتهاب است که به کاهش خارش پوست کمک می‌کند. مقداری آب لیموترش تازه را بر محل خارش بمالید و بگذارید تا خشک شود.
نمک منیزیوم سولفات : یک فنجان از این نمک را در وان حمام بریزید و به طور کامل و به مدت ۳۰ دقیقه در آن شناور شوید تا مواد سمی پوست خارج شود و خارش کاهش یابد.
گروه ترجمه پارسی طب
منابع :
livestrong.com
everydayhealth.com
searchherbalremedy.com
